ห้องใต้หลังคา-ห้องใต้ดินในบ้าน 2 ห้องในฝัน ทำได้หรือไม่

เชื่อว่าเวลาที่ดูซีรีส์หรือภาพยนต์ต่างประเทศแล้วเห็นฉากห้องใต้หลังคาหรือห้องใต้ดินเก๋ ๆ หลายคนก็คงอยากได้ห้องแบบนี้ไว้ที่บ้านของตัวเองบ้าง แต่คำถามคือคุณสามารถต่อเติมได้หรือไม่ ถูกกฎหมายหรือเปล่า ราคาแพงไหม เรามีคำตอบมาให้แล้ว

ที่มาที่ไปของห้องใต้หลังคามาจากประเทศแถบเมืองหนาว เช่น ยุโรป รัสเซีย อเมริกา มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มพื้นที่ใช้สอยในบ้าน และใช้พักอาศัยในช่วงฤดูหนาวที่มีอากาศเย็นจัด เพราะพื้นที่ห้องใต้หลังคาจะมีความอบอุ่นที่สุดในบ้าน เนื่องจากหลังคาเป็นจุดรับแสงแดดที่สะสมความร้อนไว้มากที่สุดนั่นเอง

คำถามที่ว่า สามารถซื้อบ้านหรือสร้างบ้านแล้วสร้างห้องใต้หลังคาได้หรือเปล่า ในทางทฤษฏีไม่สามารถทำได้ เพราะติดข้อกฎหมายเรื่องระดับความสูงจากพื้นถึงฝ้าเพดาน ที่ต้องมีระยะดิ่งตามกฎหมายกำหนดเฉลี่ยอยู่ที่ 2.40-3.60 เมตร เพื่อให้ทุกคนสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปลอดภัยจากความสูงที่มากพอ แต่ด้วยระยะความสูงของห้องใต้หลังคาส่วนมากจะต่ำกว่าที่กำหนดไว้ จึงทำให้ไม่ผ่านกฎหมายดังกล่าว

อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติสำหรับบ้านที่มีโครงสร้างใต้หลังคาในระยะความสูงอยู่ในเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ก็สามารถทำห้องใต้หลังคาได้เช่นกัน แต่เนื่องจากบริเวณนี้เป็นจุดที่ร้อนที่สุดของบ้านและประเทศไทยเป็นเมืองร้อน จึงทำให้ไม่เหมาะกับการอยู่อาศัยเท่าไหร่นัก เว้นเสียแต่ว่ามีการหาทางออกเพื่อรับมือกับปัญหานี้ด้วยการ

1. ติดฉนวนกันความร้อนแบบสะท้อนความร้อนให้ทั่วทั้งหลังคา จากนั้นก็พ่นโฟมที่มีค่านำความร้อนต่ำทับฉนวนกันความร้อนที่บุไว้อีกชั้นหนึ่ง โดยเลือกฉนวนและโฟมชนิดที่ไม่ลามไฟเท่านั้น

2. ถ้ามีผนังห้องใต้หลังคาด้านใดเป็นผนังที่รับแสงแดดเต็ม ๆ ให้บุฉนวนกันความร้อนทับผนัง แล้วปิดทับด้วยแผ่นยิปซั่ม แล้วโป๊วฉาบปิดรอยต่อ ทาสีทับ

3. ควรติดหน้าต่างบานใหญ่ ๆ เพื่อให้มีอากาศไหลเวียนเข้าออกได้สะดวก แต่ถ้าพื้นที่ไม่มากพอสำหรับติดหน้าต่างบานใหญ่ ก็อาจจะต้องหันมาเพิ่มช่องระบายอากาศแทน แต่อย่าลืมติดมุ้งลวดกันแมลงหรือนกบินเข้ามาในห้องด้วย

ทั้ง 3 ขั้นตอนนี้จะสามารถลดอุณหภูมิในห้องใต้หลังคาได้ประมาณ 5 องศา โดยค่าใช้จ่ายในการทำห้องใต้หลังคาจะขึ้นอยู่กับขนาดพื้นที่ห้องและประเภทของวัสดุที่ใช้ เฉลี่ยแล้วอยู่ที่ประมาณหลักแสนบาท

สำหรับห้องใต้ดินก็เป็นอีกส่วนหนึ่งของบ้านที่หลายคนใฝ่ฝันอยากมีเพื่อเพิ่มพื้นที่สำหรับเก็บของหรือใช้เป็นห้องสำหรับพักอาศัย ในทางกฎหมายแล้วไม่มีข้อจำกัดในส่วนนี้เนื่องจากไม่ฝ่าฝืน พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร แต่การสร้างห้องใต้ดินไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะนอกจากจะมีต้นทุนในการก่อสร้างที่สูงมากแล้ว ยังต้องระวังหลายส่วน ดังนี้

แน่นอนว่าปัญหานี้ เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงได้ยาก เพราะดินมีความชื้นหรือการเก็บน้ำ ไม่แปลกที่จะมีความชื้นหรือน้ำเข้ามาในบ้าน ประกอบด้วยคอนกรีตที่มีลักษณะเป็นรูพรุน สามารถนำความชื้นเข้ามา ถึงแม้ว่าจะมีผสมสารกันซึมเพื่อช่วยเติมเต็มรูพรุนก็ตาม

ปัญหาคราบแข็งเกิดขึ้นจากน้ำที่ซึมเข้ามาภายในบ้าน แต่ข้อดีอีกด้านของคราบแข็งคือแคลเซียมเป็นยาอุดธรรมชาติ แต่ก็ช่วยได้ระดับหนึ่งเท่านั้น หากยังมีการซึมของน้ำควรเรียกช่างเท่านั้น เพราะอาจจะเกิดจากรอยร้าวต่าง ๆ ที่มีการก่อสร้างไม่ได้มาตรฐาน หรือแก้ไขด้วยการทำผนังซ้อน 2 ชั้น คั่นกลางด้วยระบบระบายน้ำเหมือนระบบรถไฟใต้ดิน

ห้องใต้ดินมีความชื้น และอากาศที่ไม่เหมือนกับห้องอื่น ๆ จึงทำให้เกิดเชื้อราได้ง่าย ดังนั้นควรทำการตราจเช็กให้เรียบร้อย หากมีการปล่อยไว้อาจส่งผลต่อสุขภาพได้ แถมยังทำให้พื้นที่บริเวณนั้น ๆ เสียหายอีกด้วย

เมื่อผนังห้องใต้ดินเกิดความชื้นสะสม จะมีการกลั่นตัวของน้ำ สีผนังหลุดลอกเป็นเรื่องธรรมดา เพราะฉะนั้นควรทำการแก้ไขทีต้นเหตุ หรือทำการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์กันซึมที่ดีได้มาตรฐานที่สุดสามารถแก้ไข้ได้ด้วยการติดระบบระบายอากาศ เพราะจะช่วยลดการสะสมของความชื้นได้

ปัญหาใหญ่หนักใจที่บางครั้งก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ นั้นคือ ปัญหาน้ำท่วม เพราะหากมีการปล่อยให้น้ำท่วมเตรียมตัวย้ายออกได้เลย เพราะห้องต้องพังอย่างแน่นอน หากมีการซ่อมแซมก็ยังมีความเสี่ยงอยู่ดี เพราะฉะนั้นก่อนที่จะสร้างห้องใต้ดิน ความทำการเช็กระดับน้ำใต้ดิน และพื้นที่ที่ต้องการสร้างห้องใต้ดิน

ห้องใต้ดินหากมีการสร้างที่ไม่ดี ไม่ได้มาตรฐาน ก็มีแต่เสียกับเสีย จึงควรศึกษารายละเอียดหรือข้อมูลที่ถูกต้องการที่จะทำการสร้าง เพื่อไม่ให้เสียเงินฟรีโดยใช่เหตุ เพราะค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ไม่ต่ำกว่าหลักแสนและอาจถึงหลักล้าน จึงควรปรึกษาสถาปนิกหรือผู้เชียวชาญ

จะเห็นได้ว่าการสร้างหรือต่อเติมห้องใต้หลังคา ห้องใต้ดิน เพื่อเพิ่มพื้นที่ในบ้านเป็นเรื่องที่น่าสนใจ แต่ด้วยสภาพภูมิอากาศ สภาพพื้นดิน รวมถึงโครงสร้างของบ้านในประเทศไทยอาจไม่ตอบโจทย์ได้ดีเท่ากับต่างประเทศ หากต้องการสร้างห้องเหล่านี้จริง ๆ ควรปรึกษาและใช้บริการจากผู้เชี่ยวชาญด้านนี้โดยเฉพาะ