“เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโชยน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม” เชื่อว่าเราก็ต่างเคยได้ยินพระราชดำรัสดังกล่าวของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ซึ่งเป็นหลักธรรมที่พระองค์ทรงใช้ในการปกครองประเทศไทย อันมีที่มาจากหลัก “ทศพิธราชธรรม” หรือ “ราชธรรม 10” และเป็นหลักที่พระองค์ทรงยึดถือเป็นแนวปฏิบัติในการใช้ชีวิตของพระองค์เสมอมา รวมถึงใช้ในการปกครองแผ่นดินสยามแห่งนี้
พระจริยวัตร 10 ประการประจำพระองค์ หรือเป็นคุณธรรมประจำตนของผู้ปกครองบ้านเมืองปฏิบัติ เพื่อให้มีความเป็นไปโดยธรรม และยังส่งผลต่อประโยชน์สุขให้เกิดแก่ประชาชนจนเกิดความชื่นชมยินดี ซึ่งความจริงแล้วไม่ได้จำเพาะเจาะจงสำหรับพระเจ้าแผ่นดินหรือผู้ปกครองแผ่นดินเท่านั้น บุคคลธรรมดาอย่างพวกเราก็พึงยึดหลักธรรมเหล่านี้ไปใช้เช่นกัน ซึ่งผมไม่ได้บอกว่ามันจะง่าย แต่นี่คือสิ่งที่พ่อทำเพื่อเราทุกคน
หลักปฏิบัติทั้งหมด 10 ประการ มีดังนี้
- ทาน (ทานํ) คือ การให้ หมายถึงการให้ การเสียสละ นอกจากเสียสละทรัพย์สิ่งของแล้ว ยังหมายถึงการให้น้ำใจแก่ผู้อื่นด้วย
- ศีล (สีลํ) คือ ความประพฤติที่ดีงาม ทั้ง กาย วาจา และใจ ให้ปราศจากโทษ ทั้งในการปกครอง อันได้แก่ กฎหมายและนิติราชประเพณี และในทางศาสนา
- บริจาค (ปริจาคํ) คือ การเสียสละความสุขส่วนตน เพื่อความสุขส่วนรวม
- ความซื่อตรง (อาชฺชวํ) คือ การสุจริตต่อหน้าที่การงานของตน ต่อมิตรสหาย ต่อองค์กรหรือหลักการของตน ความซื่อตรงในฐานะที่เป็นผู้ปกครอง ดำรงอยู่ในสัตย์สุจริต
- ความอ่อนโยน (มทฺทวํ) คือ การมีอัธยาศัยอ่อนโยนต่อทุกคน เคารพในเหตุผลที่ควร มีสัมมาคารวะต่อผู้อาวุโสและอ่อนโยนต่อบุคคลที่เสมอกันและต่ำกว่า
- ความเพียร (ตปํ) คือ ความมีความอุตสาหะในการปฏิบัติงาน และทำอย่างม่งมั่นตั้งใจ โดยปราศจากความเกียจคร้าน
- ความไม่โกรธ (อกฺโกธํ) คือ การไม่แสดงอาการโกรธ ไม่แสดงความโกรธให้ปรากฏ ไม่ว่าจะทั้งกาย วาจา สีหน้า หรือใจ ไม่มุ่งร้ายผู้อื่นแม้จะลงโทษผู้ทำผิดก็ทำตามเหตุผล
- ความไม่เบียดเบียน (อวิหิงสา) คือ การดำเนินชีวิตไปตามทางสายกลาง การผลิต การบริโภคที่สมดุลไม่เน้นประโยชน์ส่วนตนเป็นหลัก ซึ่งนำไปสู่การแข่งขันแย่งชิงจนเป็นการเบียดเบียนตนเองและผู้อื่นและทำลายสิ่งแวดล้อม
- ความอดทน (ขนฺติ) คือการมีความอดทนต่อสิ่งทั้งปวง รักษาอาการ กาย วาจา ใจให้เรียบร้อย การรักษาปกติภาวะของตนไว้ได้ ไม่ว่าจะถูกกระทบกระทั่งด้วยสิ่งอันเป็นที่พึงปรารถนาหรือไม่พึงปรารถนาก็ตาม มีความมั่นคงหนักแน่นไม่หวั่นไหว
- ความเที่ยงธรรม (อวิโรธนํ) คือ ความหนักแน่น ถือความถูกต้อง เที่ยงธรรมเป็นหลัก ไม่เอนเอียงหวั่นไหวด้วยคำพูด อารมณ์ หรือลาภสักการะใดๆ
ทั้ง 10 ข้อนี้ คือสิ่งที่พระองค์ทรงยึดเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนเป็นพระจริยวัตร และเป็นที่มาของคำสอนต่างๆ ที่พระองค์ทรงคิด โดยมีพระบรมราโชวาทถึงพสกนิกรทุกครั้งที่พระองค์ทรงมีโอกาส แต่พวกเราได้ตั้งใจฟัง หรือดูในสิ่งที่พระองค์ทรงทำเป็นแบบอย่างให้กับเราบ้างหรือเปล่า? รู้มั้ยว่าพ่อเหนื่อย เคยมีใครคิดถึงสิ่งที่พ่อยอมเหนื่อยเพื่อพวกเราทุกคนบ้าง อย่าทำให้ทุกหยาดเหงื่อของพ่อต้องสูญเปล่า อย่าทำให้พ่อต้องผิดหวัง เลิกสักทีกับการบอกรักพ่อด้วยเพียงแค่ลมปาก แต่จงสดุดีพระองค์ด้วยการกระทำที่ดี เพื่อเป็นการแสดงให้เห็นว่าเรารักพระองค์มากแค่ไหน เพื่อให้สิ่งที่พระองค์ได้เริ่มต้นไว้ไม่สูญเปล่า และได้รับการสานต่อด้วยพวกเรา ลูกๆ ที่รักของพ่อ
พ่อของพวกเรา พ่อของแผ่นดิน
บทความที่คุณอาจสนใจ: รวมจุดรับ – ส่ง – จอดต่างๆ ทั่วกรุงเทพฯ เพื่อร่วมถวายสักการะพระบรมศพ (อัพเดทล่าสุด)
เรื่องข้างต้นเขียนโดย วัชระ วงศ์สง่า Content Writer ประจำเว็บไซต์ DDproperty.com หากมีคำถามเพิ่มเติมสามารถติดต่อได้ที่ Watchara@ddproperty.com
