การสร้างบ้านด้วยโครงสร้างเหล็ก นอกจากจะใช้เวลาก่อสร้างรวดเร็ว หากในอนาคตต้องการรื้อทิ้งหรือเปลี่ยนแปลงก็สามารถถอดเหล็กเคลื่อนย้าย หรือนำไปขายต่อได้อย่างสะดวก
สถาปนิกจัดวางแนวอาคารให้ชิดริมที่ดินด้านหนึ่ง เพื่อกระจายพื้นที่ส่วนที่เหลือสร้างเป็นสระวายน้ำและสวนหย่อมเพิ่มความมีชีวิตชีวาให้กับบ้าน ซึ่งข้อจำกัดของอาณาบริเวณที่แวดล้อมด้วยบ้านในชุมชน เป็นอีกข้อคำนึงของสถาปนิกในการออกแบบ เพราะที่ดินที่ขนาบด้วยบ้านไม้ทั้งสองฝั่ง จึงออกแบบระแนงไม้โดยนำเศษไม้ที่มีอยู่เดิมมาใช้ประโยชน์ สร้างเป็นผิวอาคารอีกหนึ่งชั้นเพื่ออำพรางสายตา มอบความเป็นส่วนตัวและกันแสงแดดให้กับผู้อาศัยบนชั้นสอง อีกทั้งไม้ที่เป็นเศษวัสดุเดิมที่เจ้าของบ้านมีอยู่ยังช่วยลดงบประมาณไปในตัว โดยอีกหนึ่งความพิเศษของบ้านหลังนี้ คือบริเวณเทอร์เรซริมสระว่ายน้ำ ใช้การติดตั้งตัวปรับระดับแบบหมุนเกรียวตรงฐานล่างแทนการตอกเสาเข็ม เพื่อสามารถปรับระดับพื้นในกรณีดินทรุดซึ่งเกิดตามธรรมชาติได้อีกด้วย
การสร้างบ้านทั้งหลังด้วยโครงเหล็กมีความแข็งแรงแค่ไหน หรือในอนาคตเหล็กที่ใช้จะขึ้นสนิมหรือไม่ และจะต้องมีวิธีจัดการดูแลอย่างไร คำถามเหล่านี้มักจะเป็นคำถามปลายเปิดในหมู่เจ้าของบ้านที่ส่งต่อไปยังสถาปนิก ในฐานะผู้ออกแบบและให้คำแนะนำในการเลือกใช้วัสดุในการก่อสร้าง ซึ่งความกังวลในโครงสร้างของบ้านที่เป็นเหล็กทั้งหลังนี้เอง กลายเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้เจ้าของบ้านหลายหลังปัดตกข้อเสนอดังกล่าวไปตั้งแต่สถาปนิกยังไม่ทันได้เริ่มออกแบบเสียด้วยซ้ำ ทว่าไม่ใช่กับเจ้าของบ้านหลังนี้ที่ค่อนข้างเชื่อมั่นและให้อิสระกับสถาปนิกซึ่งเป็นเพื่อนสนิทในการออกแบบ
บ้านหลังสวยของ คุณพงษ์ศักดิ์ ก่อเกียรติสันติ ผู้รับเหมาก่อสร้างที่ได้เพื่อนสนิทอย่าง คุณสุรชัย เอกภพโยธิน และคุณจุฑาทิพย์ เตชะจำเริญ สองสถาปนิกที่มีชื่อเล่นว่า ‘เล็ก’ เหมือนกันแห่ง บริษัท ออฟฟิศ เอที จำกัด (OFFICE AT) มาเป็นผู้ออกแบบ โดยก่อสร้างขึ้นบนที่ดินเปล่าข้างเคียงบ้านหลังเก่า ซึ่งมีบริบทแวดล้อมเป็นชุมชนที่มีบ้านตั้งอยู่ในระยะประชิดรอบด้าน และเนื่องจากเจ้าของบ้านต้องการสร้างบ้านให้เสร็จภายใน 4 เดือน สถาปนิกจึงเลือกใช้โครงสร้างเหล็กเพื่อความรวดเร็วในการก่อสร้าง และออกแบบโครงสร้างให้มีความเรียบง่ายที่สุด
ช่องบันไดให้ความรู้สึกเบาและลอยเหนืออากาศ
ตัวอาคารเป็นบ้าน 2 ชั้น ขนาดพื้นที่ใช้สอยราว 400 ตรม. พื้นที่ชั้น 1 ของบ้านเป็นห้องทำงาน, ห้องรับแขก, ห้องอาหาร, ครัว และสระว่ายน้ำ พื้นที่ชั้น 2 เป็นห้องนอนใหญ่, ห้องนอนลูกและห้องพักผ่อน ส่วนวัสดุหลักในบ้านเลือกใช้วัสดุที่เป็นธรรมชาติเป็นองค์ประกอบสำคัญ ผสานกับโครงสร้างเหล็ก, ผนังคอนกรีตมวลเบาฉาบปูนเรียบทาสี, ผนังก่ออิฐโชว์แนว, ระแนงไม้, กระจกเขียวตัดแสง และแผ่นอลูมิเนียมคอมโพสิท ส่วนหลังคาเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก ด้านล่างและด้านบนมุงด้วยแผ่นเมทัลชีต
เพื่อสร้างความเป็นส่วนตัวและกันความร้อนให้กับห้องนอนที่ชั้น 2 สถาปนิกจึงออกแบบ double layer skin โดยใช้ระแนงไม้ที่สามารถเลื่อนเปิดปิดได้ที่ระเบียงชั้น 2
“ภรรยาของคุณพงษ์ศักดิ์เป็นเพื่อนของคุณเล็ก (จุฑาทิพย์) อยากจะสร้างบ้านง่ายๆ และเร็วตามประสาคนที่เขาพอรู้เรื่องกระบวนการก่อสร้าง เพราะเขาเป็นผู้รับเหมา เจ้าของบ้านหลายคนจะเป็นกังวลว่ามันจะดีเหรอ แข็งแรงเหรอ จะแข็งกระด้างไปไหม หรือไม่สวยหรือเปล่า เหล็กมันสั่นหรือเปล่า จึงไม่ค่อยมีใครใช้นอกจากจะเป็นบ้านของดีไซเนอร์ บ้านหลังนี้จึงเป็นหลังแรกของ OFFICE AT ที่สร้างจากเหล็กล้วนๆ โดยไม่มีคอนกรีต สำหรับเราเหล็กนั้นไม่มีปัญหา โดยส่วนตัวเราชอบเหล็กในการออกแบบอยู่แล้ว เพราะชอบความบาง ดูเบา เช่น งาน Glass House at Sindhorn ที่เป็นเหล็กล้วนๆ แต่ว่านั่นคืออาคารสาธารณะ” คุณสุรชัย อธิบาย
แม้โครงสร้างเป็นเหล็กทั้งหลัง แต่พื้นที่ใช้สอยภายในออกแบบโดยเน้นความอยู่สบาย สึกอบอุ่น ด้วยการเลือกใช้ผนังไม้และกระจกทั้งในส่วนห้องนอนใหญ่ และห้องน้ำ ตลอดจนห้องนั่งเล่น และครัว
แม้โครงสร้างเป็นเหล็กทั้งหลัง แต่พื้นที่ใช้สอยภายในออกแบบโดยเน้นความอยู่สบาย สึกอบอุ่น ด้วยการเลือกใช้ผนังไม้และกระจกทั้งในส่วนห้องนอนใหญ่ และห้องน้ำ ตลอดจนห้องนั่งเล่น และครัว
ห้องนั่งเล่นและครัวออกแบบโดยเน้นการเปิดช่องว่างทางทิศเหนือให้สามารถรับวิวสระว่ายน้ำและสวนได้เต็มสายตา อีกทั้งสถาปนิกใช้วิธีการเจาะช่องลมบริเวณช่วงบันไดให้อากาศหมุนเวียนผ่านช่องเล็กๆ ไปสู่บานเลื่อนกระจกเมื่อเลื่อนเปิดทั้งหมดออก ส่วนแนวอาคารด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ ออกแบบให้พื้นที่ทั้งสองชั้นเป็นตู้เก็บของ ทั้งยังทำหน้าที่เป็นผนังช่วยป้องกันความร้อนในตัว
ห้องนั่งเล่นและครัวออกแบบโดยเน้นการเปิดช่องว่างทางทิศเหนือให้สามารถรับวิวสระว่ายน้ำและสวนได้เต็มสายตา อีกทั้งสถาปนิกใช้วิธีการเจาะช่องลมบริเวณช่วงบันไดให้อากาศหมุนเวียนผ่านช่องเล็กๆ ไปสู่บานเลื่อนกระจกเมื่อเลื่อนเปิดทั้งหมดออก ส่วนแนวอาคารด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ ออกแบบให้พื้นที่ทั้งสองชั้นเป็นตู้เก็บของ ทั้งยังทำหน้าที่เป็นผนังช่วยป้องกันความร้อนในตัว
“เราอยากทำบ้านที่เป็นโครงสร้างเหล็กทั้งหลังมานานแล้ว แต่เหมือนเจ้าของบ้านส่วนใหญ่เขาจะเคยชินกับคอนกรีตเสริมเหล็กมากกว่า ครั้งนี้ก็เลยเป็นโอกาสที่เราแมตช์ความต้องการกับเจ้าของบ้านพอดี” คุณจุทาทิพย์ กล่าวเสริม
ผลลัพธ์สุดท้ายบ้านหลังนี้จึงใช้เวลาก่อสร้างเร็วที่สุดเท่าที่ OFFICE AT เคยทำมา โดยใช้เวลาเพียง 4 เดือน จากปกติที่ใช้เวลากว่า 2 ปีต่อหนึ่งหลังเป็นอย่างต่ำ นับเป็นบ้านที่สถาปนิกออกแบบ และผู้รับเหมาเป็นทั้งผู้ก่อสร้างและผู้อาศัยที่ลงตัวแบบวิน-วินกันทั้งสองฝ่าย
ส่วนโครงสร้างสถาปนิกเลือกใช้เหล็ก 1 ท่อน หรือสแปนตรง 6 เมตร ในจุดหลักๆ หรือบางจุดที่ต้องใช้สแปนยาวอย่างโรงจอดรถ เลือกใช้เหล็กความยาว 9 เมตรเศษ เพื่อการจอดรถที่สะดวกสบาย ซึ่งด้านบนของหลังคานั้นไม่ต้องรับน้ำหนักที่มาก เนื่องจากใช้แผ่นไฟเบอร์ซีเมนต์และปูแผ่นกันซึมทับ พร้อมปูมีหญ้าเทียมอีกหนึ่งชั้นเพื่อสร้างมุมมองที่สบายตาให้กับห้องนอนใหญ่
ส่วนโครงสร้างสถาปนิกเลือกใช้เหล็ก 1 ท่อน หรือสแปนตรง 6 เมตร ในจุดหลักๆ หรือบางจุดที่ต้องใช้สแปนยาวอย่างโรงจอดรถ เลือกใช้เหล็กความยาว 9 เมตรเศษ เพื่อการจอดรถที่สะดวกสบาย ซึ่งด้านบนของหลังคานั้นไม่ต้องรับน้ำหนักที่มาก เนื่องจากใช้แผ่นไฟเบอร์ซีเมนต์และปูแผ่นกันซึมทับ พร้อมปูมีหญ้าเทียมอีกหนึ่งชั้นเพื่อสร้างมุมมองที่สบายตาให้กับห้องนอนใหญ่
สามารถอ่านบทความเกี่ยวกับการตกแต่งบ้านที่อาจเป็นไอเดียให้บ้านของคุณและรีวิวโครงการบ้านใหม่ๆ ที่น่าสนใจได้ที่นี่
Content Copyrighted to DDproperty by Daybeds Magazine
TEXT : นวภัทร ดัสดุลย์
PHOTO : รุ่งกิจ เจริญวัฒน์, เปี่ยมพล จันทร์เปี่ยม
Architect, Interior Designer and Landscape Designer : OFFICE AT Co., Ltd.
Structural Engineer : คุณสราวุธ ย่วนเต็ง
System Engineer : คุณเพชร ปัญญางาม
Contractor : S.P. Civil System Co., Ltd.
About Daybeds
Facebook: https://www.facebook.com/daybedsmagazine/
Website: http://www.daybedsmag.com/
