สถานการณ์หนี้ครัวเรือนในประเทศไทยยังคงสูงอย่างต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งมาจากพฤติกรรมการกู้ของคนไทย ซึ่งล่าสุดทางสถาบันวิจัยเศรษฐกิจ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ได้เผยรายงานผลการวิจัย เรื่อง “X-Ray พฤติกรรมการกู้ของคนไทยผ่าน Big Data ของเครดิตบูโร” จากข้อมูลปี 2552 จนถึงเดือนกรกฎาคม 2559 พบว่า ผู้กู้สินเชื่อรถยนต์-จักรยานยนต์ มีหนี้เสียถึง 24% กลุ่มที่ต้องจับตามากสุด คือ กลุ่มวัยรุ่นและวัยหลังเกษียณ ซึ่งมีสัดส่วนหนี้เสียมากขึ้น
เฉลี่ยคนไทยมีหนี้ 3 แห่ง
พฤติกรรมการกู้ของคนไทยมีความหลากหลายมาก โดยเกือบครึ่งของผู้กู้มีหนี้เพียง 1 สัญญา แต่ก็มีผู้กู้ถึง 1 ใน 6 ที่มีหนี้มากกว่า 5 สัญญา นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้กู้มากกว่าครึ่งมีเจ้าหนี้เพียง 1 ราย และโดยเฉลี่ยคนไทยมีจำนวนสินเชื่อ 3 สัญญา และมีจำนวนสถาบันการเงินที่ใช้ 2 แห่ง โดยจำนวนผู้กู้ที่มีสินเชื่อหลายสัญญามีเพิ่มขึ้นในเกือบทุกช่วงอายุและภูมิภาค โดยเฉพาะในกลุ่มผู้กู้ที่มีอายุน้อย ผู้กู้ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ซึ่งมีสัดส่วนผู้กู้ที่มีหลายสัญญามากที่สุดในปัจจุบัน และภาคใต้ที่ยังมีสัดส่วนผู้กู้ที่มีหลายสัญญาเกือบน้อยที่สุด
จับตาคนอายุน้อย-หลังเกษียณ มีหนี้เสียมากขึ้น
กลุ่มวัยรุ่นอายุน้อยกว่า 25 ปี และกลุ่มวัยหลังเกษียณ มีหนี้เสียสินเชื่อส่วนบุคคลสูงและสัดส่วนหนี้เสียมากขึ้นในกลุ่มผู้กู้ที่มีหลายสัญญากับหลายสถาบันการเงิน นอกจากนี้ผู้กู้สินเชื่อส่วนบุคคลกับสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร (Non-banks) มีคุณภาพหนี้ต่ำกว่าสถาบันการเงิน ตรงกันข้ามกับสินเชื่อบัตรเครดิต ที่ผู้มีบัตรเครดิต 1 ใบ กับสถาบันการเงินเพียงแห่งเดียว เป็นกลุ่มที่น่าห่วงมากที่สุด เพราะสะท้อนว่าศักยภาพในการหารายได้ และการชำระเงินต่ำ ทำให้ไม่สามารถทำบัตรเครดิตได้หลายใบ ต่างจากผู้ที่มีบัตรเครดิตหลายใบหรือจากหลายสถาบันการเงิน ที่สะท้อนให้เห็นว่าผู้กู้มีคุณภาพการชำระเงินที่ดี
หนี้เสียส่วนใหญ่เป็นหนี้ยวดยานพาหนะ
หนี้เสียส่วนใหญ่เป็นหนี้รถยนต์-มอเตอร์ไซค์
จากผลการวิจัย พบว่า 58% ของผู้กู้มีสินเชื่อเพียง 1 ประเภท โดย 18% ของผู้กู้ทั้งหมดมีสินเชื่อรถยนต์/จักรยานยนต์เพียงอย่างเดียว ซึ่งผู้กู้ในกลุ่มนี้แม้จะมีขนาดเล็ก แต่มีสัดส่วนของผู้กู้ที่มีหนี้เสียอยู่สูงที่สุดถึง 24% ซึ่งส่วนหนึ่งอาจสะท้อนถึงผลของมาตรการรถคันแรกที่กระตุ้นให้ผู้กู้ที่ยังไม่มีความพร้อมเข้าสู่ตลาดสินเชื่อ
ส่วนสินเชื่อรถจักรยานยนต์ พบว่า ผู้กู้ 37% เป็นหนี้เสีย สันนิษฐานว่าเป็นผลจากรายได้ที่ไม่แน่นอน เพราะรายได้ขึ้นอยู่กับราคาสินค้าเกษตร ประกอบกับสินเชื่อรถจักรยานยนต์เงินดาวน์ต่ำ ทำให้เมื่อไม่มีเงินผ่อน ผู้กู้ก็ยอมทิ้งรถ
หนี้ครัวเรือนไทยกระจุกตัวอยู่กับสินเชื่อบ้าน
หนี้ครัวเรือนมีการกระจุกตัวอยู่ในสินเชื่อบ้าน โดยผู้กู้ที่มีสินเชื่อบ้านมีเพียง 13% ของผู้กู้ทั้งหมด แต่มีปริมาณหนี้คิดเป็นสัดส่วนถึง 47% ของปริมาณหนี้ในระบบทั้งหมด แต่ผู้กู้กลุ่มนี้อาจไม่ได้น่าเป็นห่วงมากนักเพราะมีสัดส่วนของผู้กู้ที่มีหนี้เสียเพียง 7-14% เท่านั้น หนี้ครัวเรือนยังไปกระจุกตัวอยู่ในกลุ่มผู้กู้ที่มีสินเชื่อทุกประเภท โดยในกลุ่มนี้มีเพียง 3% ของผู้กู้ทั้งหมด แต่มีปริมาณหนี้คิดเป็นสัดส่วนถึง 19% ของปริมาณหนี้ในระบบทั้งหมด ผู้กู้ที่มีพฤติกรรมการใช้สินเชื่อทุกประเภทนี้ก็อาจเป็นที่จับตามอง เพราะมีสัดส่วนของผู้กู้ที่มีหนี้เสียค่อนข้างสูงถึง 14%
อย่างไรก็ตาม จากผลการวิจัยยังพบว่า บัตรเครดิตในกลุ่มผู้กู้ชนบทยังมีอยู่น้อย แม้ว่าจะเป็นสินเชื่อที่มีคุณภาพดี ซึ่งอาจมีข้อจำกัดในการใช้และการเข้าถึง ดังนั้น รัฐจึงควรส่งเสริมการเข้าถึงสินเชื่อบ้านและบัตรเครดิตในชนบท เพื่อเพิ่มศักยภาพในการบริโภค การทำธุรกิจ ซึ่งจะเป็นโอกาสในการเติบโตทางเศรษฐกิจ และเชื่อว่ามาตรการที่ธนาคารแห่งประเทศไทย ปรับลดวงเงินการให้สินเชื่อ บัตรเครดิตและสินเชื่อบุคคลคาดว่าจะเข้ามาช่วยดูแลสถานการณ์หนี้ครัวเรือนได้
อัพเดท ข่าวอสังหาริมทรัพย์ สดใหม่ทุกวัน พร้อมส่งตรงถึงอีเมล์ของคุณฟรี สมัครได้ที่นี่ หรือหากคุณกำลังมองหาบ้าน คอนโด ก็สามารถเลือกชม โครงการใหม่ พร้อม รีวิวโครงการคอนโดใหม่ บ้านใหม่ หลากหลายทำเลและราคาได้เช่นกัน
