Inclusive Design กำลังกลายเป็นสิ่งนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ไทยให้ความสำคัญ โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นสำหรับทุกคน
ในประเทศไทย มีความพยายามที่จะสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการใช้ชีวิตของผู้พิการ โดยมีการออกพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 ซึ่งสนับสนุนการปรับเปลี่ยนบ้านให้เหมาะสมกับความต้องการของผู้พิการ อย่างไรก็ตาม ยังต้องอาศัยการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด เพื่อให้เกิดผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรม
ทุกคน ไม่ว่าจะอายุ, เพศ, ความสามารถ หรือมีสภาพร่างกายเป็นอย่างไร ก็สามารถจะใช้ชีวิตอย่างสะดวกสบายในบ้านของตนเองได้ ปัจจุบันนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ไทยหลายรายจึงนำหลักการออกแบบ Inclusive Design มาใช้ในโครงการของตน และได้คว้ารางวัลมากมาย
โครงการและนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ที่กล่าวถึงในบทความนี้ เป็นผู้ชนะและได้รับการยกย่องอย่างสูงในการประกาศรางวัลอสังหาริมทรัพย์สุดยอดของประเทศไทย PropertyGuru Thailand Property Awards ครั้งที่ 19
รู้จัก Inclusive Design คืออะไร?
Inclusive Design คือ แนวคิดการออกแบบพื้นที่เพื่อทุกคน โดยให้ความสำคัญกับการเข้าถึงได้และใช้งานได้อย่างสะดวกสบาย โดยไม่คำนึงถึงความแตกต่างทางร่างกายหรืออายุ มีจุดมุ่งหมายเพื่อขจัดอุปสรรคหรือปัญหาของผู้ที่มีความแตกต่างทางร่างกาย เพื่อให้พวกเขาสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างเท่าเทียม
ที่อยู่อาศัยที่ออกแบบตามหลัก Inclusive Design จึงไม่เพียงแต่ตอบโจทย์ด้านดีไซน์ที่สวยงาม แต่ยังต้องสามารถใช้งานได้จริง โดยคำนึงถึงความต้องการทั้งในปัจจุบันและในอนาคตของทุกคน รวมถึงผู้สูงอายุ และผู้พิการด้วย
นับเป็นเรื่องที่น่ายินดีที่นักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ไทยได้ให้ความสนใจแนวคิดดังกล่าวเพิ่มขึ้น ยกตัวอย่างเช่น โครงการวัน เรสซิเดนซ์ เลคไซด์ โดยเรดวูด ลักชัวรี ผู้ชนะรางวัล Best Lifestyle Housing Development-Phuket, Best Luxury Housing Architectural Design (Phuket) และ Best Luxury Housing Landscape Design (Phuket)
ที่ใส่ใจในทุกองค์ประกอบของ Inclusive Design ตั้งแต่ทางเข้าที่ไม่มีสิ่งกีดขวาง, ห้องน้ำและฝักบัว Roll-In Shower, ราวจับ และพื้นกันลื่น ช่วยเพิ่มความปลอดภัยและความสะดวกในการใช้งาน
นอกจากนี้ พื้นที่ภายในยังดีไซน์แบบ Open Plan และมีเพดานสูง เพื่อให้มีพื้นที่กว้างขวางขึ้น สำหรับผู้อยู่อาศัยที่ใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน
ไม่ใช่เพียงแค่ส่วนใดส่วนหนึ่งของโครงการ Inclusive Design ยังขยายไปทั่วทั้งโครงการ รวมถึงสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เช่น ที่จอดรถ คลับเฮาส์ และพื้นที่ส่วนกลางอื่น ๆ
ตัวอย่างเช่น โครงการสุดารา โดยบริษัท พรินเซส วิลล่า จำกัด และบริษัท ลาน ไคว ฟง กรุ๊ป จำกัด ผู้ชนะรางวัล Best Luxury Condo Development (Phuket) และ Best Sales Gallery Architectural Design
ได้ออกแบบให้ที่จอดรถตั้งอยู่ใกล้ล็อบบี้หลักเพื่อรองรับผู้ใช้รถเข็น ทางลาดให้รถเข็นใช้งานได้ง่าย รวมถึงทางเดินและประตูที่กว้าง เพื่ออำนวยความสะดวกในการเคลื่อนย้าย
เช่นเดียวกับบริษัท แอสเซทไวส์ จำกัด (มหาชน) ผู้พัฒนาโครงการ ดิ ออเนอร์ โยธินพัฒนา ที่คว้ารางวัล HIGHLY COMMENDED: Best Luxury Housing Development (Bangkok)
ได้ออกแบบ ดิ ออเนอร์ พาร์ค (The Honor Park) และคลับเฮ้าส์ ให้ผู้อยู่อาศัยทุกคนสามารถเข้าถึงและใช้งานได้อย่างเท่าเทียมกัน รวมทั้งเพลิดเพลินไปกับพื้นที่ส่วนกลางได้อย่างเต็มที่
องค์ประกอบของ Inclusive Design ยังมีอีกหลายมิติ เช่น
Universal Design: หลักการความปลอดภัย
Universal Design มุ่งเน้นการสร้างสรรค์พื้นที่ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้อย่างสะดวกสบายและปลอดภัย
ไม่ว่าจะมีปัญหาในการเคลื่อนไหวในปัจจุบันหรืออาจจะมีปัญหาในอนาคตก็ตาม การออกแบบตามหลักการนี้ ทำให้มั่นใจได้ว่าจะสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างราบรื่น ไม่ต้องประสบปัญหาจากสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการใช้งาน ที่สำคัญกว่านั้น ยังช่วยลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากการออกแบบที่ไม่เหมาะสมอีกด้วย
ทางลาดสำหรับรถเข็น: ยกระดับการเข้าถึง
ทางลาดสำหรับรถเข็นเป็นสิ่งจำเป็น เมื่อพูดถึงการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการใช้ชีวิตของทุกคน ช่วยขจัดอุปสรรคทางกายภาพของผู้ที่มีปัญหาในการเคลื่อนไหว เช่น ผู้พิการ และผู้สูงอายุ ให้สามารถเคลื่อนที่ไปยังพื้นที่ต่าง ๆ ได้อย่างสะดวก รวมไปถึงผู้ปกครองที่ต้องใช้รถเข็นเด็ก, ผู้ที่บาดเจ็บ หรือแม้แต่พนักงานส่งของที่ต้องใช้รถเข็นขนย้ายสิ่งของหนัก
โครงการพัฒนาที่อยู่อาศัยหลายแห่งได้ให้ความสำคัญกับทางลาด ตัวอย่างเช่น โครงการ เดอะ ไทเทิล เฮอริเทจ บางเทา โดย บริษัท ร่มโพธิ์ พร็อพเพอร์ตี้ จำกัด (มหาชน) ผู้ชนะรางวัล Best Luxury Condo Interior Design (Phuket) ที่ได้ออกแบบให้มีทางลาดที่กระจายอยู่ทั่วทั้งโครงการ ช่วยให้ผู้สูงอายุและผู้ใช้รถเข็นได้รับความสะดวกสบาย
นอกจากนี้ยังให้ความสำคัญกับรายละเอียดอื่น ๆ เช่น พื้นกันลื่น, พื้นที่ไม่มีสเต็ป, ที่นั่งอาบน้ำในห้องน้ำ, ทางเข้าห้องน้ำและลิฟต์ ทั้งหมดนี้เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงและใช้งานได้อย่างสะดวก
พื้นที่อยู่อาศัยที่เข้าถึงได้: ความอิสระพบกับความสะดวกสบาย
การเข้าถึงของที่อยู่อาศัยใด ๆ ไม่ใช่เพียงแค่การผ่านประตูเข้าไปเท่านั้น แต่ยังเพิ่มขีดความสามารถให้ผู้ที่เคลื่อนไหวไม่สะดวก เช่น ผู้พิการ หรือผู้สูงอายุ สามารถใช้งานได้อย่างไร้ข้อจำกัดในบ้านของตนเอง
ที่อยู่อาศัยประเภทวิลล่าเป็นตัวอย่างที่ดีของการออกแบบด้วยหลักการนี้ โดยไม่ได้คำนึงถึงการมีพื้นที่กว้างขวางเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมการเข้าถึงที่สะดวกสบาย ตั้งแต่แบบแปลนที่กว้างขวาง ดีไซน์แบบ Open Plan เปิดโล่ง ทางเข้าที่ไม่มีสเต็ปและประตูที่กว้าง ซึ่งเป็นองค์ประกอบพื้นฐานของโครงสร้างบ้าน
ตัวอย่างที่โดดเด่น คือ โครงการแนชเชอแรล ภูเก็ต ลักชัวรี พูลวิลล่า โดยบริษัท เอเอจี ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด ผู้ชนะรางวัล Best Health Inspired Development และ Best Luxury Housing/Villa Development ที่ได้ให้ความสำคัญกับการที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้
โดยมีทางเข้าที่ไม่มีขั้นบันได, ประตูทางเข้าที่กว้างขวาง และเปิดโล่ง ให้ผู้สูงอายุและผู้พิการใช้งานได้สะดวก รวมถึงมีห้องนอนใหญ่พร้อมห้องน้ำในตัว, พื้นกันลื่น และฝักบัวอาบน้ำแบบวอล์กอิน
นอกจากนี้ วิลล่ายังมีบริการครบวงจร เช่น การดูแลทำความสะอาดและการบำรุงรักษา ซึ่งจะทำให้ผู้พักอาศัยในอนาคตได้รับประสบการณ์การใช้ชีวิตที่หรูหราและไร้กังวล
การสนับสนุนด้านสุขภาพใจ: เหนือกว่าการเข้าถึงทางกายภาพ
ก้าวไปอีกขั้นด้วยการรวมองค์ประกอบที่ไม่เพียงแต่เน้นที่ความเป็นอยู่ที่ดีทางร่างกายเท่านั้นแต่ยังรวมถึงสุขภาพใจด้วย ตัวอย่างเช่น โครงการคิง สแควร์ โดย บริษัท คิง สแควร์ ดีเวลลอปเม้นท์ จำกัด ผู้ชนะรางวัล Best Green Development, Highly Commended for Best Wellness Residential Development และรางวัล Sustainable Design Award
โดยทางโครงการได้เปิดตัวโปรแกรมการบำบัดสุขภาพจิตที่ออกแบบตามมาตรฐาน Fitwel (มาตรฐานของการอยู่อาศัย เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งได้รับการรับรองจากประเทศสหรัฐอเมริกา) มุ่งหวังที่จะส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีทางอารมณ์และจิตใจ โดยเฉพาะสำหรับผู้อยู่อาศัยที่เป็นผู้สูงอายุ
โปรแกรมการบำบัดดังกล่าวช่วยให้ผู้อยู่อาศัยสามารถเข้าร่วมการฝึกอบรมโดยมีผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำ ทั้งการจัดการความเครียด, สุขภาพทางปัญญา และความยืดหยุ่นทางอารมณ์ ด้วยการบูรณาการการดูแลสุขภาพจิตเข้ากับสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อสุขภาพ ช่วยให้ผู้อยู่อาศัยมีสุขภาพกายและสุขภาพใจที่ดี
การสร้างชุมชนของทุกคนเพื่อทุกคน
หัวใจสำคัญของ Inclusive Design นั้นไม่ได้อยู่แค่ที่การทำให้ทุกคนเข้าถึงได้สะดวก แต่ยังรวมถึงการสร้างบรรยากาศที่ทำให้ทุกคนรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนด้วย
การออกแบบโครงการที่อยู่อาศัยที่ใส่ใจในรายละเอียด ตั้งแต่การออกแบบให้เข้าถึงได้ง่าย การส่งเสริมกิจกรรมร่วมกัน และความสะดวกสบายในชีวิตประจำวัน จะช่วยสร้างสรรค์พื้นที่อยู่อาศัยที่ทุกคนสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขและรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคมอย่างแท้จริง
บริษัท แอล.พี.เอ็น. ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด (มหาชน) ถือเป็นตัวอย่างที่ดี ดังจะเห็นได้จากโครงการที่พัฒนาจะต้องตอบโจทย์การอยู่อาศัย และมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ใกล้โรงเรียน, ศูนย์การค้า และโรงพยาบาล
เพื่อให้ผู้อยู่อาศัยเข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวกและบริการต่าง ๆ ได้อย่างง่ายดาย และใช้ชีวิตประจำวันสะดวกสบายยิ่งขึ้น คว้ารางวัลผู้ชนะรางวัล People’s Choice Awards (รางวัลที่มอบให้แก่ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ 10 อันดับ จากการโหวตของผู้บริโภค) ไปครอง
