ธุรกิจ Home Sharing อาทิ Airbnb กำลังเข้ามาชิงส่วนแบ่งการตลาดของโรงแรมในไทย โดยเฉพาะกรุงเทพฯ และเมืองท่องเที่ยวอย่างภูเก็ตและเชียงใหม่
แม้ว่าการให้เช่าที่พักระยะสั้นต่ำกว่า 1 เดือน จะขัดต่อกฎหมายพระราชบัญญัติโรงแรม พ.ศ. 2547 แต่เนื่องจากเทรนด์พฤติกรรมของผู้บริโภคยุคใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไป จะมีโอกาสที่ธุรกิจ Home Sharing เข้ามาแทนที่ธุรกิจโรงแรมได้มากน้อยเพียงใด
5 ปัจจัยเปรียบเทียบ Home Sharing กับธุรกิจโรงแรม
จากรายงานของเจแอลแอล ซึ่งได้ทำการเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างห้องพักรวมทั้งสิ้นกว่า 11,200 ห้อง ในกรุงเทพฯ ภูเก็ต และเชียงใหม่ ประกอบด้วยที่พักในกลุ่ม Airbnb และห้องพักโรงแรม/รีสอร์ททั่วไป โดยได้วิเคราะห์แหล่งที่มาของอุปสงค์หรือกลุ่มผู้ใช้บริการ ซึ่งพิจารณาจาก 5 ปัจจัยหลัก ๆ เปรียบเทียบกับธุรกิจโรงแรมได้ดังนี้
1. ยอดรีวิว
มีความชัดเจนว่า นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ยังคงนิยมการใช้บริการห้องพักโรงแรมรูปแบบปกติทั่วไป โดยเฉพาะโรงแรมในเครือที่เป็นที่รู้จักคุ้นเคย ซึ่งสามารถให้ความมั่นใจได้มากกว่าในแง่ของความปลอดภัยและคุณภาพการบริการ
หนึ่งในดัชนีบ่งชี้ถึงความนิยมของนักท่องเที่ยวที่มีให้กับโรงแรมมากกว่าที่พักของ Airbnb ในไทย ได้แก่ จำนวนยอดรีวิวหรือการติชมจากผู้ใช้บริการห้องพัก เช่น กรณีของกรุงเทพฯ พบว่า โรงแรมมียอดรีวิวจากผู้เข้าพักเฉลี่ย 664.2 ครั้ง สูงกว่า Airbnb ที่มียอดรีวิวเฉลี่ยเพียงประมาณ 31.3 ครั้ง
2. อัตราค่าบริการ
ค่าบริการห้องพักของโรงแรมที่โดยเฉลี่ยถูกกว่า ยังเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ช่วยรักษาขีดความสามารถในการแข่งขันของโรงแรม อย่างไรก็ตาม คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าการใช้บริการที่พักของ Airbnb น่าจะถูกกว่าการเข้าพักโรงแรม ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ถูกต้องในกรณีของประเทศอื่น ๆ แต่สำหรับประเทศไทย พบว่า การพักโรงแรมจะมีค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่า ทำให้โรงแรมในไทยโดยทั่วไปยังคงมีขีดความสามารถในการแข่งขันที่สูงกว่าที่พักในกลุ่ม Airbnb
โดยเฉลี่ยทั่วไป
ในรายงานยังพบว่า ห้องพักโรงแรมในเมืองท่องเที่ยว ทั้งกรุงเทพฯ เชียงใหม่ และภูเก็ต มีอัตราค่าบริการต่ำกว่าที่พักของ Airbnb โดยเฉพาะที่ภูเก็ต ห้องพักโรงแรมมีอัตราค่าบริการเฉลี่ยต่ำกว่าที่พักของ Airbnb มากกว่าครึ่ง ส่วนในกรุงเทพฯ ค่าบริการที่พักทั้งสองประเภทไม่แตกต่างกันมากนัก โดย Airbnb จะมีค่าบริการที่พักเฉลี่ยสูงกว่าเล็กน้อย
3. กลุ่มเป้าหมาย
ปัจจุบัน Airbnb ในประเทศไทย กำลังเสนอที่พักให้แก่นักท่องเที่ยว โดยที่พักในกลุ่มของ Airbnb มีตั้งแต่ อพาร์ทเม้นท์ บังกะโล วิลล่า ไปจนถึงบ้านทั้งหลัง รวมทั้งจับตลาดคนวัยทำงานรุ่นใหม่ที่ชอบแสวงหาประสบการณ์แปลกใหม่ตลอดเวลา และเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีสัดส่วนเพิ่มสูงขึ้น
4.ชื่อเสียง
ปัจจัยด้านชื่อเสียง ไม่ได้มีผลใด ๆ มากนักต่อที่พักในกลุ่ม Airbnb แต่พบว่ามีความสำคัญค่อนข้างมากต่อโรงแรมทั้งในกรุงเทพฯ เชียงใหม่ และภูเก็ต
ทั้งนี้ โดยทั่วไปโรงแรมจะมีการจัดเรตติ้งอยู่ระหว่าง 1-10 คะแนน ซึ่งจะมีอิทธิพลอย่างมากต่อชื่อเสียงด้านคุณภาพของโรงแรมและความสามารถในการกำหนดอัตราค่าบริการห้องพัก โดยโรงแรมที่มีเรตติ้งสูงขึ้นทุก ๆ 1 คะแนน โดยเฉลี่ยมักสามารถปรับค่าบริการห้องพักเพิ่มขึ้นได้ 13.81% สำหรับเชียงใหม่ 16.35% สำหรับกรุงเทพฯ และ 23% ในกรณีของภูเก็ต
5. การเดินทาง และสิ่งอำนวยความสะดวก
ในส่วนของระยะใกล้-ไกลจากสถานที่ท่องเที่ยว ระบบขนส่งสาธารณะ และสนามบิน พบว่า ที่พักในกลุ่ม Airbnb และโรงแรมในเชียงใหม่ มีความแตกต่างกันอย่างมากในประเด็นนี้ ซึ่งสื่อให้เห็นว่า โรงแรมและที่พักในกลุ่ม Airbnb ที่เชียงใหม่ จับกลุ่มผู้ใช้บริการที่แตกต่างกัน อีกทั้งยังมีที่พักให้บริการครอบคลุมหลายทำเลและกระจัดกระจายมากกว่า เมื่อเทียบกับกรุงเทพฯ และภูเก็ต
Airbnb ในมุมมองระดับอาเซียน
จากการสำรวจของผู้คนในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ผ่าน DDproperty Consumer Sentiment Survey รอบล่าสุด พบว่า คนอินโดนีเซียและมาเลเซียมีมุมมองที่เป็นบวกต่อธุรกิจ Home Sharing มากที่สุด รองลงมาคือ สิงคโปร์และไทย
หากมองในภาพรวมทั้ง 4 ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต่างเห็นด้วยกับธุรกิจ Home Sharing สอดคล้องไปในทิศทางเดียวกันกับการสำรวจรอบก่อนหน้านี้ และเมื่อพิจารณาให้ลึกขึ้นจะพบว่าคนมาเลเซีย 1 ใน 4 มีความสนใจในธุรกิจ Home Sharing มากที่สุดในภูมิภาค มากถึง 57% ในขณะที่คนไทยยังให้ความสนใจน้อย อาจเป็นเพราะธุรกิจนี้ยังไม่แพร่หลายมากนัก ประกอบกับขาดข้อมูลในการเข้าถึง ทำให้ทั้งผู้เช่าและเจ้าของห้องยังไม่สามารถตัดสินใจเข้าร่วมธุรกิจ Home Sharing ได้อย่างเต็มที่
กฎหมายและความเชื่อมั่นรั้งธุรกิจ Home Sharing
จากความไม่ชัดเจนเกี่ยวกับกฏหมายการให้บริการเช่าห้องพัก เช่น ในกรณีของการเช่าห้องพักผ่านแอปพลิเคชัน Airbnb ถูกต้องตามกฏหมายหรือไม่ ทำให้ธุรกิจนี้ยังไม่โตมากนัก รวมทั้งการให้บริการ Home Sharing ในรูปแบบของแอปพลิเคชัน Airbnb ยังพบว่า มีความเสี่ยงอยู่หลายประการ หากมองในมุมของผู้เข้าพัก หลายครั้งที่ต้องเจอกับปัญหาห้องพักที่จองไม่ได้เป็นไปตามที่โฆษณาไว้ เช่น ห้องพักสกปรก อยู่ห่างไกลจากระบบขนส่งสาธารณะ ฯลฯ ในขณะที่เจ้าของห้องพักเองก็ต้องเปิดบ้านให้กับคนแปลกหน้าซึ่งเป็นเรื่องเสี่ยงและอันตรายอยู่ไม่น้อย
ปัญหาเหล่านี้ทำให้หลายคนเกิดความกังวลและส่งผลให้ธุรกิจ Home Sharing ไม่สามารถเติบโตได้เท่าที่ควร การแก้ไขปัญหาดังกล่าวจึงต้องอาศัยความเชื่อใจเป็นหลักสำคัญของทั้งฝั่งผู้เช่าและเจ้าของ ส่วนแอปพลิเคชันที่เป็นสื่อกลางเองก็ควรจะมีกฏระเบียบในการควบคุมผู้ใช้งานทั้ง 2 ฝ่ายให้ปฏิบัติตามนโยบายได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยเช่นกัน
ขณะที่ภาครัฐเอง ควรเข้ามาควบคุมธุรกิจ Home Sharing จากความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างที่สำรวจรอบล่าสุดพบว่า อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ และไทยเองมีความต้องการให้รัฐบาลควบคุมธุรกิจเช่าที่พักมากเกินกว่า 50% ซึ่งสอดคล้องไปในทิศทางเดียวกันกับผลสำรวจรอบก่อนหน้า
จับตา Home Sharing โตตามเทรนด์พฤติกรรมผู้บริโภค
Home Sharing ในขณะนี้อาจนับได้ว่าเป็นธุรกิจที่เพิ่งเริ่มเติบโตในประเทศไทย แต่ไม่อาจประเมินอิทธิพลในอนาคตให้ต่ำเกินไป จากปัจจัยสนับสนุนด้านพฤติกรรมผู้บริโภคยุคใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไป ชื่นชอบความสะดวกสบายและมักจะเลือกทางเลือกที่เหมาะกับไลฟ์สไตล์มากขึ้น
แม้ Home Sharing จะมีความเสี่ยงอยู่บ้างแต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าก็มีข้อดีอยู่ไม่น้อย ในแง่ของราคา โดยมีการเสนอโปรโมชั่นที่พักราคาพิเศษแก่ผู้ใช้บริการที่สามารถตัดสินใจจองห้องพักได้อย่างรวดเร็ว อีกทั้งยังจะได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์การใช้ชีวิตร่วมกับคนในท้องถิ่นที่เป็นเจ้าของบ้านได้แท้จริง สร้างมิตรภาพใหม่ในต่างแดนให้เกิดขึ้นได้ นับว่าเป็นการเปิดมุมมองการท่องเที่ยวที่แปลกไปจากเดิม ในมุมของผู้เป็นเจ้าของแม้จะยังไม่ถูกกฎหมาย แต่หลายคนกลับมองว่าเป็นช่องทางการสร้างรายได้ผ่านอสังหาฯ ที่ตนเองถือครอง โดยไม่จำเป็นต้องเป็นเจ้าของกิจการโรงแรมใหญ่แต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม จากความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วนี้ ผู้บริโภคอย่างเรา ๆ รวมถึงภาครัฐ คงจะต้องกลับหันมามองธุรกิจนี้อีกครั้งหนึ่งแล้วว่าควรจะมีทิศทางอย่างไร ให้เหมาะสมกับเทรนด์ที่เปลี่ยนแปลงไปของ Home Sharing ในปัจจุบัน
อัพเดท ข่าวอสังหาริมทรัพย์ สดใหม่ทุกวัน พร้อมส่งตรงถึงอีเมล์ของคุณฟรี สมัครได้ที่นี่ หรือหากคุณกำลังมองหาบ้านคอนโด ก็สามารถเลือกชม โครงการใหม่ พร้อม รีวิวโครงการคอนโดใหม่ บ้านใหม่ หลากหลายทำเลและราคาได้เช่นกัน
