อีกหนึ่งเทรนด์ในการออกแบบที่นักพัฒนาทั่วโลกให้ความสำคัญมากขึ้น นั่นคือ ยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ (Universal Design) หรือเรียกแบบไทย ๆ ว่า “อารยสถาปัตย์” ซึ่งเป็นการออกแบบเพื่อคนทุกกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุ (Older people) และผู้พิการ (people with disabilities) ให้สามารถใช้งานได้อย่างไร้อุปสรรค (Barrier-free) ซึ่งปัจจุบันเริ่มเห็นสินค้าหลากหลายประเภทที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันมีการปรับเปลี่ยนเป็นรูปแบบดังกล่าวเพื่อให้เข้าถึงการใช้งานของคนทุกกลุ่มมากขึ้น
สังคมสูงอายุกับยูนิเวอร์แซล ดีไซน์
สำหรับในภาคอสังหาริมทรัพย์ ยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ ไม่ได้หมายรวมเฉพาะแค่โครงการใดโครงการหนึ่งเท่านั้น แต่ในภาพรวมของเมืองยุคใหม่ ที่ควรจะมีความเป็นยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ ด้วยเช่นกัน ซึ่งเป็นผลมาจากแนวโน้มของโลกที่จะเข้าสู่สังคมสูงอายุอย่างเลี่ยงไม่ได้ เพราะวิวัฒนาการทางการแพทย์ และเทคโนโลยีที่ล้ำสมัย ทำให้ประชากรมีอายุยืนยาวขึ้น โดยองค์การสหประชาชาติ (UN) ได้คาดการณ์ว่า โลกในศตวรรษที่ 21 จะเป็นโลกของสังคมผู้สูงอายุ โดยประเมินว่าภายในปี พ.ศ. 2593 หรืออีกประมาณ 32 ปีข้างหน้า ประชากรผู้สูงอายุจะเพิ่มสัดส่วนเป็น 1 ใน 5 ของประชากรทั้งโลก จากปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 1 ใน 9 ของประชากรทั้งโลก
ทั้งนี้ เมืองที่เข้าสู่สังคมสูงอายุตามนิยามของ UN จะมีด้วยกัน 3 ระดับ คือ ระดับแรก ประเทศที่มีสัดส่วนประชากรที่มีอายุ 60-65 ปีขึ้นไป มากกว่า 7-10% ของประชากรทั้งหมด ระดับที่สอง ประเทศที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่า 20% ของประชากรทั้งหมด และระดับที่สาม ประเทศที่มีประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไปสัดส่วนมากกว่า 20% ของประชากรทั้งหมด >>ที่อยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุ
ถอดบทเรียนญี่ปุ่นผู้นำด้านยูนิเวอร์แซล ดีไซน์
ถ้าเมืองมีประชากรผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น สิ่งอำนวยความสะดวกในการใช้ชีวิตของเมืองทั้งเมืองก็ต้องตอบโจทย์คนกลุ่มนี้ นั่นจึงเป็นเหตุผลที่งานออกแบบโครงการต่าง ๆ ต้องมีความเป็นยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ คำนึงถึงคนสูงอายุให้มากขึ้น ซึ่งประเทศที่ส่งสัญญาณเข้าสู่สังคมสูงอายุมานานแล้วอย่างญี่ปุ่นที่มีสัดส่วนประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไปมากถึง 30% ของประชากรทั้งหมด จึงกลายเป็นประเทศผู้สร้างนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ เป็นประเทศแรก ๆ
รูปแบบการออกแบบเมืองให้เป็นยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ของญี่ปุ่น เช่น ประตูอัตโนมัติ บาร์จับในห้องน้ำสาธารณะ การติดตั้งระบบการสั่งงานด้วยเสียง ทางเข้า-ออกอาคารที่มีทางลาดสำหรับคนนั่งรถเข็น ที่จอดรถใกล้ทางเข้า-ออกเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ ผู้พิการ สตรีมีครรภ์ โถสุขภัณฑ์ระบบเปิด-ปิดฝาและกดน้ำอัตโนมัติ ที่ใส่กระดาษชำระในห้องน้ำสามารถฉีกได้ด้วยมือเดียว ประตูห้องน้ำ ประตูทางขึ้น-ลงรถเมล์ขนาดใหญ่สำหรับรถเข็น
แม้ว่าในยุคแรกสินค้ายูนิเวอร์แซล ดีไซน์ของญี่ปุ่นมีราคาที่สูงมาก แต่ปัจจุบันหลังจากหลายประเทศที่มีแนวโน้มจะเข้าสู่สังคมสูงอายุและเป็นผู้ผลิตรายใหญ่ของโลก เช่น จีน เกาหลี ฯลฯ มีการพัฒนาสินค้ายูนิเวอร์แซล ดีไซน์เข้าสู่ตลาดมากขึ้น เป็นผลให้ราคาสินค้ายูนิเวอร์แซล ดีไซน์มีราคาที่ถูกลง นักออกแบบ นักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์จึงมีทางเลือกในการออกแบบที่สามารถใส่ความเป็นยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ได้มากขึ้นโดยที่ไม่กระทบกับต้นทุนในการพัฒนามากนัก
ไทยกับความพร้อมด้านยูนิเวอร์แซล ดีไซน์
ในส่วนของไทยเอง ก็มีสัญญาณที่จะเข้าสู่สังคมสูงอายุระดับแรกแล้วด้วยเช่นกัน โดยปัจจุบันมีสัดส่วนประชากรสูงอายุประมาณ 11% ของประชากรทั้งประเทศ และคาดว่าจะขยับเข้าสู่สังคมสูงอายุระดับสาม ซึ่งเป็นระดับสูงสุดภายในปี 2583 หรือในอีก 22 ปีข้างหน้า ด้วยสัดส่วนประชากรสูงอายุประมาณ 25% ของประชากรทั้งประเทศ จึงเริ่มเห็นโครงการทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็นโครงการศูนย์การค้า ที่อยู่อาศัย อาคารสำนักงาน สถานที่ราชการ โรงพยาบาล ฯลฯ ใส่ยูนิเวอร์แซล ดีไซน์เข้าไปมากขึ้น >>>เจาะลึกแนวโน้มที่อยู่อาศัยในกรุงเทพฯ จากรายงาน DDproperty Property Index
ในส่วนของศูนย์การค้าซึ่งถือเป็นพื้นที่สาธารณะเชิงพาณิชย์ขนาดใหญ่ที่มีคนทุกเพศ ทุกวัย ทุกกลุ่มเข้ามาใช้บริการ ทำให้ศูนย์การค้ายุคใหม่จึงต้องให้ความสำคัญกับยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ โดยเฉพาะศูนย์การค้าระดับลักซ์ชัวรีที่มีมูลค่าการลงทุนสูง สามารถใส่รายละเอียดในงานออกแบบได้เยอะกว่าศูนย์การค้าทั่วไป เช่น ศูนย์การค้าเซ็นทรัล เอ็มบาสซี (Central Embassy) ซึ่งเป็นศูนย์การค้าระดับลักซัวรี่ที่พัฒนาโดยเซ็นทรัล กรุ๊ป ออกแบบให้มีความเป็นยูนิเวอร์แซล ดีไซน์ได้อย่างสมบูรณ์ ล่าสุด จึงได้รับรางวัล Best Universal Design Development พร้อมกับอีก 2 รางวัลสำคัญอย่าง Best Retail Development รางวัล Best Retail Architectural Design จากงาน PropertyGuru Thailand Property Awards 2018 ที่จัดขึ้นเมื่อเร็ว ๆ นี้ >>รวมโครงการที่อยู่อาศัยใกล้เซ็นทรัล เอ็มบาสซี
เพิ่มเติมความรู้ คู่มือซื้อ ขาย เช่าบ้าน-คอนโดฯ พร้อมส่งตรงถึงอีเมล์ของคุณฟรี สมัครได้ที่นี่ และสามารถเลือกชม โครงการใหม่ พร้อม รีวิวโครงการคอนโดใหม่ บ้านใหม่ หลากหลายทำเลและราคาได้เช่นกัน
